Thơ ca giao hưởng thời kỳ âm nhạc lãng mạn

Thơ giao hưởng

Thơ giao hưởng (symphonic poem) rất gần gũi với giao hưởng có nội dung, bởi nó cũng kể lại một câu chuyện. Tuy nhiên, thơ giao hưởng chỉ gồm 1 chương dài, trong khi giao hưởng gồm nhiều chương.

Nhạc sĩ sáng tác thơ giao hưởng nổi tiếng nhất là Richard Strauss. Thơ giao hưởng Don Juan và Der Rosenkavalier là 2 tác phẩm tiêu biểu nhất của ông.


Richard Strauss

Khúc mở màn (overture)

Khúc mở màn (overture) đã xuất hiện từ thời kỳ Baroque và Cổ điển. Đây là đoạn nhạc mở đầu, giới thiệu và tạo không khí trước khi trình diễn một vở opera. Trong thời kỳ Lãng mạn, các khúc mở màn tồn tại độc lập, không đi kèm với vở opera nào cả, và được gọi là concert overture.

Các bản concert overture cũng thuộc loại âm nhạc có nội dung. Chúng cũng trình bày một câu chuyện hoàn chỉnh. Fingal's Cave Overture của
nhạc sĩ Mendelssohn là một ví dụ tiêu biểu.
Mendelssohn

Opera thời kỳ Lãng mạn

Trong vòng 50 năm, Giuseppe Verdi là đại diện xuất sắc nhất cho trường phái âm nhạc Ý. Phần lớn các tác phẩm của ông được viết cho sân khấu, trong đó có 26 vở opera. Khác với tác phẩm của nhiều nhạc sĩ tiền bối, các vở opera của Verdi đi sâu vào khai thác thân phận con người, không còn ca ngợi thiên nhiên tươi đẹp và các nhân vật thần thoại.

Xem thêm nhiều tin tức âm nhạc tại Việt Thương Music!

Nhạc sĩ viết opera nổi tiếng nhất trong thời kỳ này là Richard Wagner. Tác phẩm của ông được coi là đỉnh cao của nghệ thuật opera. Một đặc điểm trong âm nhạc của Wagner là ông thường sử dụng một chủ đề xuyên suốt (leitmotif) đại diện cho một nhân vật trong toàn bộ bản nhạc.


Wagner

Ca khúc (lieder)

Thuật ngữ lieder là số nhiều của từ gốc Đức lied, có nghĩa là “bài hát”. Mục tiêu của bản lieder là tạo ra một hình tượng âm nhạc mang đầy chất thơ. Những bài lieder thường có đàn piano đệm theo, nhưng piano đã trở thành một phần của lời hát, tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt theo ý muốn của nhạc sĩ.


Có 2 loại lieder trong thời kỳ này. Loại thứ nhất là thơ hát (strophic song) tương tự như thánh ca, mỗi đoạn thơ có giai điệu giống nhau. Loại thứ hai là nhạc hát (through-composed song) với mỗi khổ thơ có giai điệu khác nhau. Tiêu biểu cho loại nhạc hát này là bài Erlkönig của nhạc sĩ Franz Schubert.

Schubert